IPL Betting: ਜਿੱਥੇ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਇੰਡੀਅਨ ਪ੍ਰੀਮੀਅਰ ਲੀਗ (IPL) ਕ੍ਰਿਕਟ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਲਈ ਮਨੋਰੰਜਨ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਦਾ ਸੋਰਸ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਬੈਂਕਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਲਈ ਤਕਨੀਕੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਦਾ ਸੀਜ਼ਨ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੌਰਾਨ ਹੋ ਰਹੀ ਕਾਨੂੰਨੀ ਅਤੇ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨੇ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਆਈਟੀ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ‘ਤੇ ਬਹੁਤ ਦਬਾਅ ਪਾਇਆ ਹੈ।
ਇਕਨਾਮਿਕ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਹਰ ਸਾਲ ਆਈਪੀਐਲ ਦੌਰਾਨ 100 ਬਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ (ਲਗਭਗ 8.3 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੀ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੱਟੇਬਾਜ਼ੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਔਨਲਾਈਨ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਕ੍ਰਿਪਟੋਕਰੰਸੀ ਅਤੇ ‘ਮਿਊਲ ਅਕਾਉਂਟਸ’ ਰਾਹੀਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਾਨੂੰਨੀ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੰਚਾਲਿਤ ਫੈਂਟਸੀ ਸਪੋਰਟਸ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਜਿਵੇਂ ਕਿ Dream11 ਅਤੇ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਮਾਰਕੀਟ Probo ਵੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਾਹੀਂ, ਲੋਕ ਅਸਲ ਪੈਸੇ ਨਾਲ ਮੈਚ-ਅਧਾਰਤ ਸੱਟਾ ਲਗਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਲਈ ਬੈਂਕਾਂ ਨੂੰ UPI ਨੈੱਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ ਤੁਰੰਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
UPI ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ‘ਤੇ ਭਾਰੀ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਦਾ ਦਬਾਅ
ਭਾਰਤ ਦਾ UPI ਸਿਸਟਮ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰੀਅਲ-ਟਾਈਮ ਡਿਜੀਟਲ ਭੁਗਤਾਨ ਸਿਸਟਮ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਲਾਨਾ $3 ਟ੍ਰਿਲੀਅਨ (ਲਗਭਗ 250 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ) ਤੋਂ ਵੱਧ ਦੇ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹੈ। ਆਈਪੀਐਲ ਸੀਜ਼ਨ ਦੌਰਾਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਰਵਰ ‘ਤੇ ਲੋਡ ਅਤੇ ਅਸਫਲਤਾ ਦਰ ਵਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਹਰ ਮਹੀਨੇ, ਨੈਸ਼ਨਲ ਪੇਮੈਂਟਸ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ (NPCI) ਬੈਂਕਾਂ ਦੀ ‘ਫੇਲੀਅਰ ਰੇਟ’ ਰਿਪੋਰਟ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਗਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਫੈਸਲਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਖਾਤਾ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਵਧੀ ਹੋਈ ਨਿਗਰਾਨੀ
ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਨੇ ਵੀ ਬੈਂਕਾਂ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਸਾਈਬਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ‘ਤੇ ਸਖ਼ਤ ਰੁਖ਼ ਅਪਣਾਇਆ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਬੈਂਕ ਹੁਣ ਬਿਗ ਡੇਟਾ ਅਤੇ ਆਰਟੀਫੀਸ਼ੀਅਲ ਇੰਟੈਲੀਜੈਂਸ (AI) ਅਧਾਰਤ ਵਿਸ਼ਲੇਸ਼ਣ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈ ਰਹੇ ਹਨ। ਬੰਗਲੁਰੂ ਸਥਿਤ ਵੂਨੈੱਟ ਸਿਸਟਮ ਵਰਗੇ ਸਟਾਰਟਅੱਪ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲਗਭਗ 1 ਬਿਲੀਅਨ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦਿਨ ਲਗਭਗ 50 ਟੈਰਾਬਾਈਟ ਡੇਟਾ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ।