kedarnath dham:ਅੱਜ ਤੋਂ ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ ਦੇ ਸ਼ੁਭ ਮੌਕੇ ‘ਤੇ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਗਲੇ 6 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ, ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਯਮੁਨੋਤਰੀ, ਗੰਗੋਤਰੀ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਅਤੇ ਬਦਰੀਨਾਥ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਸਕਣਗੇ। ਦਰਅਸਲ, ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਵਿੱਤਰ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹਨ। ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ 12 ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਿਵ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਮਾਤਾ ਗੰਗਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਮਾਤਾ ਯਮੁਨਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ।
ਗੰਗੋਤਰੀ ਅਤੇ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਅੱਜ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ
ਅਕਸ਼ੈ ਤ੍ਰਿਤੀਆ ਦੇ ਇਸ ਸ਼ੁਭ ਦਿਨ, ਗੰਗੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਅੱਜ ਸਵੇਰੇ 10.30 ਵਜੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ ਅਤੇ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਸਵੇਰੇ 11.50 ਵਜੇ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ, 2 ਮਈ, 2025 ਨੂੰ ਸਵੇਰੇ 7 ਵਜੇ ਤੱਕ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਐਤਵਾਰ, 4 ਮਈ, 2025 ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹਣਗੇ।
ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧ
ਇਸ ਵਾਰ ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਇਸ ਯਾਤਰਾ ਰੂਟ ਵਿੱਚ ਵਾਧੂ ਪੁਲਿਸ ਬਲ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨਾਂ ਕਰਕੇ, ਯਾਤਰਾ ਰੂਟ ਨੂੰ 2 ਸੁਪਰ ਜ਼ੋਨ, 7 ਜ਼ੋਨ ਅਤੇ 26 ਸੈਕਟਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੀ, ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਵਧੀਕ ਪੁਲਿਸ ਸੁਪਰਡੈਂਟ, ਡਿਪਟੀ ਸੁਪਰਡੈਂਟ ਆਫ਼ ਪੁਲਿਸ ਅਤੇ ਇੰਸਪੈਕਟਰ ਰੈਂਕ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਪੀਏਸੀ, ਫਾਇਰ ਬ੍ਰਿਗੇਡ, ਐਸਡੀਆਰਐਫ, ਹੋਮ ਗਾਰਡ, ਪੀਆਰਡੀ ਦੇ ਲਗਭਗ 850 ਕਰਮਚਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਕਿਵੇਂ ਪਹੁੰਚਣਾ ਹੈ?
ਚਾਰਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਹਰਿਦੁਆਰ ਜਾਂ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੇ ਦੋ ਤਰੀਕੇ ਹਨ – ਸੜਕ ਦੁਆਰਾ ਅਤੇ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਦੁਆਰਾ।
- ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ
ਚਾਰ ਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਹਰਿਦੁਆਰ, ਦਿੱਲੀ, ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਅਤੇ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਤੋਂ ਸੜਕ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਰਿਦੁਆਰ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲਾ ਰੇਲਵੇ ਸਟੇਸ਼ਨ ਹੈ। ਹਰਿਦੁਆਰ ਦਿੱਲੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੱਡੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨਾਲ ਸੜਕ ਅਤੇ ਰੇਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਰਾਹੀਂ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਪਵਿੱਤਰ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ਲਈ ਰਾਜ ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਨਿੱਜੀ ਬੱਸਾਂ ਉਪਲਬਧ ਹਨ।
- ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ
ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਧਾਮ ਤੱਕ ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਸੇਵਾ ਉਪਲਬਧ ਹੈ। ਹੈਲੀਕਾਪਟਰ ਸੇਵਾ ਦੇਹਰਾਦੂਨ ਤੋਂ ਖਰਸਲੀ ਤੱਕ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਲਗਭਗ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਹੈ। ਹਰਸਿਲ ਹੈਲੀਪੈਡ ਗੰਗੋਤਰੀ ਮੰਦਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਨੇੜਲਾ ਹੈਲੀਪੈਡ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੰਦਰ ਤੋਂ 25 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੂਰ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਬਦਰੀਨਾਥ ਅਤੇ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਧਾਮ ਦੇ ਹੈਲੀਪੈਡ ਵੀ ਮੰਦਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹਨ।
ਚਾਰ ਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖੋ
- ਤੁਹਾਨੂੰ ਇਸ ਰਸਤੇ ‘ਤੇ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਥਾਨਾਂ ਲਈ ਪੈਦਲ ਬਹੁਤ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਕਰਨੀ ਪਵੇਗੀ। ਇਸ ਲਈ ਸਰੀਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਸੁਚੇਤ ਰਹਿਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰੋ।
- ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਪਾਣੀ, ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਭੋਜਨ, ਐਨਰਜੀ ਬਾਰ, ਚਾਕਲੇਟ ਅਤੇ ਖਾਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਭੋਜਨ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਰੱਖੋ
- ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਟ੍ਰੈਕਿੰਗ ਜੁੱਤੇ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬੂਟ ਜ਼ਰੂਰ ਰੱਖਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਸੜਕਾਂ ਪਹਾੜਾਂ ‘ਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਚੱਪਲ ਅਤੇ ਸੈਂਡਲ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ।
- ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਉੱਨੀ ਕੱਪੜੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਓ ਕਿਉਂਕਿ ਉਤਰਾਖੰਡ ਦੀਆਂ ਉੱਚੀਆਂ ਉਚਾਈਆਂ ‘ਤੇ ਰਾਤਾਂ ਠੰਡੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਨਾਲ ਹੀ, ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਾੜੀਆਂ ਪਹਿਨਣ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਲਵਾਰ, ਪੈਂਟ ਜਾਂ ਪੈਂਟ ਪਹਿਨਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਮੈਡੀਕਲ ਕਿੱਟ ਲੈ ਕੇ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
- ਯਾਤਰੀਆਂ ਲਈ ਪਾਲਕੀਆਂ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਚਾਰ ਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਮਹੱਤਵ
ਚਾਰ ਧਾਮ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਚਾਰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੀਰਥ ਸਥਾਨਾਂ ‘ਤੇ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ: ਯਮੁਨੋਤਰੀ, ਗੰਗੋਤਰੀ, ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਅਤੇ ਬਦਰੀਨਾਥ। ਇਹ ਹਿਮਾਲਿਆਈ ਸਥਾਨ ਧਾਰਮਿਕ ਮਹੱਤਵ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਰ ਸਾਲ ਲੱਖਾਂ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਇੱਥੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
ਯਮੁਨੋਤਰੀ- ਯਾਤਰਾ ਯਮੁਨੋਤਰੀ ਮੰਦਰ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਵੀ ਯਮੁਨਾ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਮੰਦਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਣ ਲਈ, ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਜਾਨਕੀ ਛੱਤੀ ਤੋਂ 6 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਪੈਦਲ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨੀ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਟਿਹਰੀ ਗੜ੍ਹਵਾਲ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਪ੍ਰਤਾਪ ਸ਼ਾਹ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਇਹ ਮੰਦਰ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਸਥਾਨ ਹੈ।
ਗੰਗੋਤਰੀ- ਦੂਜੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਗੰਗੋਤਰੀ ਹੈ, ਜੋ ਗੰਗਾ ਨਦੀ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। 3,048 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ, ਇਹ ਮੰਦਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਸ਼ਰਧਾ ਦਾ ਸਥਾਨ ਹੈ ਜੋ ਪਵਿੱਤਰ ਨਦੀ ਦਾ ਸਤਿਕਾਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਕੇਦਾਰਨਾਥ- ਤੀਜੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਹੈ। ਕੇਦਾਰਨਾਥ ਭਾਰਤ ਦੇ 12 ਜਯੋਤਿਰਲਿੰਗਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। 3,584 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ‘ਤੇ ਸਥਿਤ, ਇਹ ਮੰਦਰ ਹਿਮਾਲਿਆ ਨਾਲ ਘਿਰਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਮਾਨਤਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮੰਦਰ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਪਾਂਡਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਦਿ ਸ਼ੰਕਰਾਚਾਰੀਆ ਦੁਆਰਾ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਬਦਰੀਨਾਥ- ਆਖਰੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਬਦਰੀਨਾਥ ਧਾਮ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਭਗਵਾਨ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਬਦਰੀਨਾਰਾਇਣ ਦੀ 3.3 ਮੀਟਰ ਉੱਚੀ ਕਾਲੇ ਪੱਥਰ ਦੀ ਮੂਰਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੈਦਿਕ ਯੁੱਗ ਦੀ ਹੈ।