ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ X ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਭਾਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਹੱਜ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਉੱਚ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
World News ; ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2025 ਦੀ ਹੱਜ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਹੱਜ ਕੋਟੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਸਰਕਾਰ ਨਾਲ ਹੋਏ ਸਮਝੌਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਸ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੱਜ ਕੋਟਾ 175,025 ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ 2024 ਵਿੱਚ 170,000 ਸੀ, ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਧਾ ਭਾਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਹੱਜ ਯਾਤਰਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਸੁਵਿਧਾਜਨਕ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਿਰੰਤਰ ਯਤਨਾਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।
ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ X ‘ਤੇ ਇੱਕ ਪੋਸਟ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਭਾਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਲਈ ਹੱਜ ਯਾਤਰਾ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਨੂੰ ਉੱਚ ਤਰਜੀਹ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮੰਤਰਾਲਾ (MoMA) ਭਾਰਤ ਦੀ ਹੱਜ ਕਮੇਟੀ ਰਾਹੀਂ ਮੁੱਖ ਕੋਟੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਮੌਜੂਦਾ ਸਾਲ ਵਿੱਚ 122,518 ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤਿਆਰੀਆਂ – ਉਡਾਣਾਂ, ਆਵਾਜਾਈ, ਮੀਨਾ ਕੈਂਪ, ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ – ਸਾਊਦੀ ਦਿਸ਼ਾ-ਨਿਰਦੇਸ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਪੂਰੀਆਂ ਕਰ ਲਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਬਾਕੀ ਕੋਟਾ ਨਿੱਜੀ ਟੂਰ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ 800 ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ 26 ਸੰਯੁਕਤ ਹੱਜ ਸਮੂਹ ਆਪਰੇਟਰਾਂ (CHGOs) ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਹੀ ਕੋਟਾ ਅਲਾਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸੀਐਚਜੀਓ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੀਆਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਮਾਂ-ਸੀਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਵਾਰ-ਵਾਰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਮੀਨਾ ਕੈਂਪਾਂ, ਰਿਹਾਇਸ਼ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਇਕਰਾਰਨਾਮਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤਿਮ ਰੂਪ ਨਹੀਂ ਦੇ ਸਕਿਆ।
ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਾਊਦੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੱਧਰਾਂ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਪੱਧਰ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਹੱਜ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ ਜ਼ਾਹਰ ਕੀਤੀਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਮੀਨਾ ਵਿੱਚ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਬਹੁਤ ਗਰਮ ਹੈ ਅਤੇ ਜਗ੍ਹਾ ਸੀਮਤ ਹੈ। ਸਾਊਦੀ ਪੱਖ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਦੇਰੀ ਕਾਰਨ, ਮੀਨਾ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਸਾਲ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਸਮਾਂ ਸੀਮਾ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਵਾਧਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।”
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਰਕਾਰੀ ਦਖਲਅੰਦਾਜ਼ੀ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਸਾਊਦੀ ਹੱਜ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਮੀਨਾ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਉਪਲਬਧਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ 10,000 ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਦੀ ਸਹੂਲਤ ਲਈ CHGO ਲਈ ਹੱਜ (ਨੁਸੁਕ) ਪੋਰਟਲ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਸਹਿਮਤੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਸੀਐਚਜੀਓਜ਼ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਦੇਰੀ ਦੇ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਲਈ ਤੁਰੰਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਹਨ।
ਨਵੀਨਤਮ ਅਪਡੇਟ ਕੀ
ਕੋਟੇ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ: ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤ ਦਾ ਹੱਜ ਕੋਟਾ 2014 ਵਿੱਚ 136,020 ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ 2025 ਵਿੱਚ ਵਧ ਕੇ 175,025 ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਹੋਰ ਭਾਰਤੀ ਮੁਸਲਮਾਨਾਂ ਨੂੰ ਹੱਜ ਯਾਤਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇਗਾ।
ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ: ਕੁੱਲ ਕੋਟੇ ਦਾ 30% (ਲਗਭਗ 52,508) ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਹੱਜ ਆਪਰੇਟਰਾਂ ਨੂੰ ਅਲਾਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਦੇ 20% ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ।
ਮੀਨਾ ਜ਼ੋਨ ਦੀਆਂ ਚੁਣੌਤੀਆਂ: ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਦੁਆਰਾ ਮੀਨਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਕੁਝ ਜ਼ੋਨਾਂ ਨੂੰ ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਰੱਦ ਕਰਨ ਕਾਰਨ ਲਗਭਗ 52,000 ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਨੂੰ ਲੌਜਿਸਟਿਕ ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਕੋਟੇ ਵਿੱਚ ਕਟੌਤੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਤਕਨੀਕੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਮੁੱਦਿਆਂ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ।
ਸਰਕਾਰੀ ਯਤਨ: ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਸ. ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਅਤੇ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਕਿਰੇਨ ਰਿਜੀਜੂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਕੋਟਾ ਵਧਾਉਣ ਅਤੇ ਯਾਤਰਾ ਪ੍ਰਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਸਾਊਦੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਹੱਜ ਕਮੇਟੀ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ
ਭਾਰਤੀ ਹੱਜ ਕਮੇਟੀ ਸ਼ਰਧਾਲੂਆਂ ਲਈ ਰਿਹਾਇਸ਼, ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਹ ਵੀ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਇਆ ਹੈ ਕਿ ਹੱਜ ਯਾਤਰਾ ਲਈ ਔਨਲਾਈਨ ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆਵਾਂ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਅਤੇ ਸੁਚਾਰੂ ਰਹਿਣ। ਕੋਟਾ ਵਧਣ ਨਾਲ, ਕਮੇਟੀ ਨੂੰ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਪਵਿੱਤਰ ਯਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਲੋਕ ਹਿੱਸਾ ਲੈ ਸਕਣਗੇ।
