ਪਤੰਜਲੀ ਆਯੁਰਵੇਦ ਦੇ ‘ਗੁਲਾਬ ਸ਼ਰਬਤ’ ਦੀ ਇਨ੍ਹੀਂ ਦਿਨੀਂ ਭਾਰਤੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਚਰਚਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਗੁਲਾਬ ਸ਼ਰਬਤ’ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਆਦ ਤੇ ਤਾਜ਼ਗੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਇਹ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਸਿਹਤ ਲਾਭਾਂ ਦਾ ਖਜ਼ਾਨਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਰਬਤ ਕੰਪਨੀ ਦੇ ਅਤਿ-ਆਧੁਨਿਕ ਕਾਰਖਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਰਵਾਇਤੀ ਤਰੀਕਿਆਂ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨੂੰ ਮਿਲਾ ਕੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਤੰਜਲੀ ਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸ਼ਰਬਤ ਕੁਦਰਤੀ ਤੱਤਾਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਨਕਲੀ ਰਸਾਇਣ ਨਹੀਂ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਸ਼ਰਬਤ ਕਿਵੇਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਕਿਹੜੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪਤੰਜਲੀ ਵੱਲੋਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਗੁਲਾਬ ਦੇ ਸ਼ਰਬਤ ਨੂੰ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਤਾਜ਼ੀਆਂ ਗੁਲਾਬ ਦੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ, ਗੁਲਾਬ ਜਲ ਤੇ ਥੋੜ੍ਹੀ ਜਿਹੀ ਚੀਨੀ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੇਂਡੂ ਖੇਤਰਾਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਖਰੀਦੀਆਂ ਗਈਆਂ ਜੈਵਿਕ ਪੱਤੀਆਂ ਨੂੰ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਫ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਗੁਲਾਬ ਜਲ ਤੇ ਅਰਕ ਭਾਫ਼ ਡਿਸਟਿਲੇਸ਼ਨ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਪੱਤੀਆਂ ਦੇ ਕੁਦਰਤੀ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਦੀ ਹੈ। ਖੰਡ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਘੋਲ ਕੇ ਗਰਮ ਕਰਕੇ ਇੱਕ ਗਾੜ੍ਹਾ ਸ਼ਰਬਤ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਬ ਜਲ ਤੇ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਜੜ੍ਹੀਆਂ ਬੂਟੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਇਲਾਇਚੀ, ਮਿਲਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮਿਸ਼ਰਣ ਨੂੰ ਸਟੇਨਲੈੱਸ ਸਟੀਲ ਮਿਕਸਿੰਗ ਟੈਂਕਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਕੇ ਇੱਕੋ ਜਿਹਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਮਾਈਕ੍ਰੋਨ ਫਿਲਟਰ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫਿਲਟਰ ਕਰਕੇ ਅਸ਼ੁੱਧੀਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈਲਫ ਲਾਈਫ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਹਲਕਾ ਪੈਸਚੁਰਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਪਤੰਜਲੀ ਕੁਦਰਤੀਤਾ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਤਿਆਰ ਸ਼ਰਬਤ ਨੂੰ ਆਟੋਮੈਟਿਕ ਫਿਲਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਫੂਡ-ਗ੍ਰੇਡ ਬੋਤਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕੈਪਿੰਗ ਤੇ ਲੇਬਲਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਸੀਲ ਤੇ ਪੈਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਨਵੇਅਰ ਸਿਸਟਮ ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਤੇਜ਼ ਅਤੇ ਕੁਸ਼ਲ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਹਰੇਕ ਬੈਚ ਦੀ ਜਾਂਚ pH ਮੀਟਰ ਤੇ ਬ੍ਰਿਕਸ ਮੀਟਰ ਵਰਗੇ ਯੰਤਰਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪਤੰਜਲੀ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਸਗੋਂ ਅਮਰੀਕਾ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਰਗੇ ਵਿਸ਼ਵ ਬਾਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਿਰਯਾਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਮੈਗਾ ਫੂਡ ਪਾਰਕ ਗੁਲਾਬ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਣ ਵਾਲੇ ਸਥਾਨਕ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸਸ਼ਕਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਕੰਪਨੀ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਪਤੰਜਲੀ ਦਾ ਇਹ ਸ਼ਰਬਤ ਪਾਚਨ, ਚਮੜੀ ਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਫਾਇਦੇਮੰਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੁਦਰਤੀਤਾ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਪ੍ਰਤੀ ਇਹ ਸਮਰਪਣ ਪਤੰਜਲੀ ਨੂੰ ਆਯੁਰਵੈਦਿਕ ਉਤਪਾਦਾਂ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।