india bangladesh jute ban; ਪਿਛਲੇ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਤਣਾਅ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੇ ਤਖ਼ਤਾਪਲਟ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੋਵਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਾਰ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਰਾਮਦਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤਣਾਅਪੂਰਨ ਸਬੰਧਾਂ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਕੁਝ ਹੋਰ ਜੂਟ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਵਸਤੂਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਜੂਟ ਵਸਤੂਆਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਵਪਾਰ ਡਾਇਰੈਕਟੋਰੇਟ ਜਨਰਲ (DGFT) ਦੇ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਕੁਝ ਜੂਟ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਵਸਤੂਆਂ ਅਜੇ ਵੀ ਨਹਾਵਾ ਸ਼ੇਵਾ ਬੰਦਰਗਾਹ ਰਾਹੀਂ ਆਯਾਤ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਜੂਟ ਦੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਆਯਾਤ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ
ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜ਼ਮੀਨੀ ਬੰਦਰਗਾਹ ਤੋਂ ਆਯਾਤ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਸਤੇ ਰਾਹੀਂ ਆਯਾਤ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਵਸਤੂਆਂ ਵਿੱਚ ਜੂਟ ਦੇ ਬਾਸਟ ਫਾਈਬਰ ਜਾਂ ਹੋਰ ਫੈਬਰਿਕ, ਟਵਿਨ, ਕੋਰਡੇਜ, ਜੂਟ ਰੱਸੀ ਅਤੇ ਜੂਟ ਦੀਆਂ ਬੋਰੀਆਂ ਅਤੇ ਬੈਗ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 27 ਜੂਨ ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਸਾਰੇ ਜ਼ਮੀਨੀ ਰਸਤਿਆਂ ਰਾਹੀਂ ਕੁਝ ਜੂਟ ਉਤਪਾਦਾਂ ਅਤੇ ਬੁਣੇ ਹੋਏ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਦਰਾਮਦ ਅਜੇ ਵੀ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਨਹਾਵਾ ਸ਼ੇਵਾ ਬੰਦਰਗਾਹ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਅਪ੍ਰੈਲ ਅਤੇ ਮਈ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਤਿਆਰ ਕੱਪੜਿਆਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਲਗਾਈ ਗਈ ਸੀ ਪਾਬੰਦੀ
17 ਮਈ ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਗੁਆਂਢੀ ਦੇਸ਼ ਤੋਂ ਕੁਝ ਚੀਜ਼ਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਿਆਰ ਕੱਪੜਿਆਂ ਅਤੇ ਪ੍ਰੋਸੈਸਡ ਭੋਜਨ ਦੀ ਦਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਬੰਦਰਗਾਹ ਪਾਬੰਦੀਆਂ ਲਗਾਈਆਂ ਸਨ। 9 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ, ਭਾਰਤ ਨੇ ਨੇਪਾਲ ਅਤੇ ਭੂਟਾਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੇ ਨਿਰਯਾਤ ਲਈ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਨੂੰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਟ੍ਰਾਂਸਸ਼ਿਪਮੈਂਟ ਸਹੂਲਤ ਵਾਪਸ ਲੈ ਲਈ। ਇਹ ਕਦਮ ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਦੀ ਅੰਤਰਿਮ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਮੁਖੀ ਮੁਹੰਮਦ ਯੂਨਸ ਦੁਆਰਾ ਚੀਨ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੇ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਬਿਆਨਾਂ ਕਾਰਨ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਸਨ।
ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਾਰ
ਸ਼ੇਖ ਹਸੀਨਾ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਤਖ਼ਤਾ ਪਲਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ। ਜਿਸ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਲਗਾਤਾਰ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਯੂਨਸ ਦੁਆਰਾ ਘੱਟ ਗਿਣਤੀਆਂ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਹਿੰਦੂਆਂ ‘ਤੇ ਹਮਲਿਆਂ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਸਬੰਧਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਾਰ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਕੱਪੜਾ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਤੀਯੋਗੀ ਹੈ। 2023-24 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ-ਬੰਗਲਾਦੇਸ਼ ਵਪਾਰ 12.9 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਦਾ ਸੀ। 2024-25 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦਾ ਨਿਰਯਾਤ 11.46 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਆਯਾਤ 2 ਬਿਲੀਅਨ ਅਮਰੀਕੀ ਡਾਲਰ ਹੋਵੇਗਾ।
