GST Rollout; ਦੇਸ਼ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਟੈਕਸ ਸੁਧਾਰ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਮੰਨੀ ਜਾਂਦੀ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਟੈਕਸ (GST) ਆਪਣੇ ਅੱਠ ਸਾਲ ਪੂਰੇ ਕਰਨ ਦੇ ਨੇੜੇ ਹੈ। 1 ਜੁਲਾਈ 2017 ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਹੋਏ GST ਨੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬਦਲ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2024-25 ਵਿੱਚ, GST ਵਸੂਲੀ ਰਿਕਾਰਡ ₹ 22.08 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਨਾਲੋਂ 9.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ, ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਔਸਤਨ ₹ 1.84 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਦੀ ਵਸੂਲੀ ਕੀਤੀ ਗਈ, ਜੋ ਕਿ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਹੈ।
ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਰਾਏ – 85% ਨੇ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ
ਡੇਲੋਇਟ ਦੇ ਇੱਕ ਹਾਲੀਆ ਸਰਵੇਖਣ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 85 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਨੇ GST ਨੂੰ ਇੱਕ ਸਧਾਰਨ ਅਤੇ ਪਾਰਦਰਸ਼ੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੱਸਿਆ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ, ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਰਾਏ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਸੁਧਾਰ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਨੇ GST ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਭਾਰਤ ਲਈ ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਾਨੂੰਨ ਦੱਸਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਅੱਠ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, ਇਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਖੁਦ ਦੱਸ ਰਹੇ ਹਨ।
GST ਨਾਲ ਸਭ ਕੁਝ ਕੀ ਬਦਲਿਆ ਹੈ?
ਇੱਕ ਰਾਸ਼ਟਰ, ਇੱਕ ਟੈਕਸ – ਹੁਣ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ। ਪਹਿਲਾਂ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੈਕਸ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।
ਪੁਰਾਣੇ ਟੈਕਸ ਖਤਮ – ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ, ਸੇਵਾ ਟੈਕਸ, ਵੈਟ ਵਰਗੇ ਕਈ ਪੁਰਾਣੇ ਟੈਕਸਾਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਕੇ GST ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲਾਭ – ਅਨਾਜ, ਤੇਲ, ਖੰਡ, ਸਨੈਕਸ ਅਤੇ ਮਠਿਆਈਆਂ ਵਰਗੀਆਂ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਦੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਦਰਾਂ ਘਟਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ।
ਵਿੱਤ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਖਰਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ ਚਾਰ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਦੀ ਬਚਤ ਕੀਤੀ ਹੈ।
ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਰਾਹਤ
ਪਹਿਲਾਂ, ਵੈਟ ਵਰਗੇ ਟੈਕਸਾਂ ਦਾ ਘੇਰਾ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪੈਂਦਾ ਸੀ। GST ਨੇ ਛੋਟ ਸੀਮਾ ₹ 20 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵਧਾ ਕੇ ₹ 40 ਲੱਖ ਕਰ ਦਿੱਤੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਛੋਟੇ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਫਾਇਦਾ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ਲੌਜਿਸਟਿਕਸ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਸੁਧਾਰ
ਪਹਿਲਾਂ, ਰਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਸਰਹੱਦਾਂ ‘ਤੇ ਟਰੱਕਾਂ ਦੀਆਂ ਲੰਬੀਆਂ ਕਤਾਰਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ, ਅਤੇ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਦੀਆਂ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਆਮ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜੀਐਸਟੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਇਹ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਦੂਰ ਹੋ ਗਈਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦਾ ਸਮਾਂ 33% ਤੱਕ ਘੱਟ ਗਿਆ ਹੈ, ਬਾਲਣ ਦੀ ਲਾਗਤ ਘੱਟ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਹਾਈਵੇਅ ਵੀ ਘੱਟ ਭੀੜ-ਭੜੱਕੇ ਵਾਲੇ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।
ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਭਾਰੀ ਵਾਧਾ
ਜੀਐਸਟੀ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਸਮੇਂ, ਟੈਕਸਦਾਤਾਵਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਲਗਭਗ 60 ਲੱਖ ਸੀ, ਜੋ ਹੁਣ ਵਧ ਕੇ 1.51 ਕਰੋੜ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਟੈਕਸ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਾਲ ਜੁੜ ਰਹੇ ਹਨ।