20 Rupee New Note: ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਜਲਦੀ ਹੀ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਸੀਰੀਜ਼ (ਨਵਾਂ) ਤਹਿਤ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਜਾਰੀ ਕਰੇਗਾ। ਇਸ ‘ਤੇ ਨਵੇਂ ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨਗੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਵੇਂ ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਡਿਜ਼ਾਈਨ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਮੌਜੂਦਾ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਵਾਂਗ ਹੀ ਰਹਿਣਗੀਆਂ, ਸਿਰਫ਼ ਦਸਤਖਤ ਅੱਪਡੇਟ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਰੰਗ, ਆਕਾਰ, ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾਵਾਂ ਸਭ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀਆਂ ਰਹਿਣਗੀਆਂ। ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਇੱਕ ਆਮ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਹੈ ਜੋ ਆਰਬੀਆਈ ਗਵਰਨਰ ਦੇ ਬਦਲਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਹੁਣ ਪੁਰਾਣੇ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਬਾਰੇ ਕੀ?
ਸੰਜੇ ਮਲਹੋਤਰਾ ਨੇ 11 ਦਸੰਬਰ, 2024 ਨੂੰ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਲਈ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੇ 26ਵੇਂ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਅਹੁਦਾ ਸੰਭਾਲਿਆ। ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਏਐਨਆਈ ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਗਵਰਨਰਾਂ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਮੌਜੂਦਾ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਪ੍ਰਚਲਨ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣਗੇ।
ਆਰਬੀਆਈ ਐਕਟ, 1934 ਦੇ ਉਪਬੰਧਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਾਰੇ ਨੋਟ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵੈਧ ਰਹਿਣਗੇ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਜਾਂਦਾ।
ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ 1 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੋਟ ਵੀ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਟੈਂਡਰ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਛਪਾਈ ਦਾ ਕੰਮ ਚਾਰ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਪ੍ਰੈਸਾਂ ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੋ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਿੰਟਿੰਗ ਅਤੇ ਮਿੰਟਿੰਗ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ਆਫ ਇੰਡੀਆ ਲਿਮਟਿਡ ਰਾਹੀਂ ਚਲਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ
ਇਸ 20 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਵਿੱਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ ਵਧੇਰੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਦਿਖਾਈ ਦੇਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਨੰਬਰਿੰਗ ਪੈਟਰਨ, ਵਾਟਰ ਮਾਰਕ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਧਾਗੇ ਨੂੰ ਵੀ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਦੇ ਜਾਰੀ ਹੋਣ ਨਾਲ, ਪੁਰਾਣੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਦੋਵੇਂ ਨੋਟ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਲਈ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਪੁਰਾਣੇ ਨੋਟਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਜਾਂ ਬੈਂਕ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਈ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਪਵੇਗੀ। ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਬੈਂਕਾਂ ਅਤੇ ਏਟੀਐਮ ਰਾਹੀਂ ਵੰਡੇ ਜਾਣਗੇ।