New AC Rules Soon: ਕੇਂਦਰੀ ਊਰਜਾ ਮੰਤਰੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਖੱਟਰ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਭਰ ‘ਚ ਏਸੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਏਸੀ ਨੂੰ 20 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਠੰਢਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ।
AC Temperature Limit India: ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਹੁਣ ਏਅਰ ਕੰਡੀਸ਼ਨਰ (ਏਸੀ) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਸੰਬੰਧੀ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਕਰਨ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਊਰਜਾ ਮੰਤਰੀ ਮਨੋਹਰ ਲਾਲ ਖੱਟਰ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਹੁਣ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਵਿੱਚ ਏਸੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਸੀਮਾ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਨਵੀਂ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਏਸੀ ਨੂੰ 20 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਤੋਂ ਘੱਟ ਠੰਢਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ ਸੀਮਾ 28 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਰੱਖੀ ਜਾਵੇਗੀ।
ਮੰਤਰੀ ਨੇ ਇਸਨੂੰ ਊਰਜਾ ਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵੱਲ ਇੱਕ “ਸ਼ਲਾਘਾਯੋਗ ਕਦਮ” ਕਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਦਮ ਏਸੀ ਰਾਹੀਂ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰੇਗਾ। ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮੌਸਮ ‘ਚ ਜਦੋਂ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਮੰਗ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧਦੀ ਹੈ, ਅਜਿਹੇ ਛੋਟੇ ਬਦਲਾਅ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਟੀਚਾ ਬਿਜਲੀ ਬਚਾਉਣਾ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਘਰਾਂ ਅਤੇ ਦਫਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਏਸੀ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 18 ਡਿਗਰੀ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੀ ਘੱਟ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਵਰ ਗਰਿੱਡ ‘ਤੇ ਦਬਾਅ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਸਾਰੇ ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਾਨ ਨਿਯਮ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਜੋ ਬਿਜਲੀ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕੇ।
ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਕੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਵੇਗਾ?
ਜੇਕਰ ਇਹ ਨਿਯਮ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਏਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 16°C ਜਾਂ 18°C ਤੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹੁਣ 20°C ਤੋਂ ਘੱਟ ‘ਤੇ ਠੰਢਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ ਅਤੇ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਤਾਪਮਾਨ 28°C ਤੱਕ ਸੀਮਤ ਰਹੇਗਾ। ਇਸ ਨਾਲ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ਹੋਵੇਗੀ, ਸਗੋਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਖਪਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਬਿਜਲੀ ਦੇ ਬਿੱਲਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਰਾਹਤ ਮਿਲੇਗੀ।
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਮੰਗੀ ਜਨਤਾ ਦੀ ਰਾਏ ਮੰਗੀ ਗਈ
ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਫੈਸਲੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ mygov.in ਪੋਰਟਲ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਜਨਤਕ ਸਰਵੇਖਣ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਤੋਂ ਪੁੱਛਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਢੁਕਵਾਂ ਏਸੀ ਤਾਪਮਾਨ ਕੀ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਜਨਤਾ ਦੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਅਤੇ ਠੰਢਕ ਦੀਆਂ ਜ਼ਰੂਰਤਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਹੈ।
ਇਸ ਨਾਲ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਬੱਚਤ ‘ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਅਸਰ ਪਵੇਗਾ?
ਬਿਊਰੋ ਆਫ਼ ਐਨਰਜੀ ਐਫੀਸ਼ੀਐਂਸੀ (BEE) ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, AC ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਾ ਕੇ ਬਿਜਲੀ ਦੀ ਖਪਤ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਹੱਦ ਤੱਕ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ, ਜੇਕਰ AC ਨੂੰ 20°C ਤੋਂ 24°C ਤੱਕ ਸੈੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਲਗਭਗ 24% ਬਿਜਲੀ ਬਚਦੀ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ ਵਿੱਚ ਹਰ 1 ਡਿਗਰੀ ਵਾਧੇ ਲਈ ਲਗਭਗ 6% ਬਿਜਲੀ ਬਚਦੀ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਦੇ 50% AC ਉਪਭੋਗਤਾ ਇਸ ਆਦਤ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਸਾਲਾਨਾ 10 ਬਿਲੀਅਨ ਯੂਨਿਟ ਬਿਜਲੀ ਬਚਾਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ, ਲਗਭਗ ₹5,000 ਕਰੋੜ ਦੀ ਬਚਤ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 8.2 ਮਿਲੀਅਨ ਟਨ CO₂ ਨਿਕਾਸ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਾਤਾਵਰਣ ਲਈ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ ਬਲਕਿ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਊਰਜਾ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਵੀ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਦਮ ਹੈ।