Form 16: ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤਨਖਾਹਦਾਰ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਵਾਰ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ (ITR) ਫਾਈਲ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਫਾਰਮ 16 ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਤੁਹਾਡੇ ਮਾਲਕ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਸ ਫਾਰਮ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਤਨਖਾਹ ਅਤੇ ਇਸ ‘ਤੇ ਕਿੰਨਾ ਟੈਕਸ ਕੱਟਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਇਸ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਰਿਫੰਡ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਟੈਕਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਫਾਰਮ 16 ਕੀ ਹੈ?
ਫਾਰਮ 16 ਮਾਲਕ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਇੱਕ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਹੈ, ਜੋ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਇੱਕ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਤਨਖਾਹ ਵਜੋਂ ਕਿੰਨੀ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿੰਨਾ ਟੈਕਸ (ਟੀਡੀਐਸ) ਕੱਟਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਾਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਮਾਰਚ ਤੋਂ ਬਾਅਦ।
ਫਾਰਮ 16 ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ?
ਫਾਰਮ 16 ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਕੁੱਲ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਦਾ ਕੀਤੇ ਟੈਕਸ ਬਾਰੇ ਪੂਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇਨਕਮ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ (ITR) ਫਾਈਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰਤ ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਫਾਰਮ 16 ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, ਆਮਦਨ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਨਾ ਆਸਾਨ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਫਾਰਮ 16 ਦੋ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪਹਿਲੇ ਭਾਗ A ਵਿੱਚ ਕਰਮਚਾਰੀ ਅਤੇ ਮਾਲਕ ਦੇ ਪੂਰੇ ਵੇਰਵੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਤਿਮਾਹੀ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਟੈਕਸ ਕਟੌਤੀ ਅਤੇ ਜਮ੍ਹਾਂ ਰਕਮ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਵੇਰਵੇ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਭਾਗ ਬੀ ਵਿੱਚ ਕਰਮਚਾਰੀ ਦੀ ਤਨਖਾਹ ਦਾ ਪੂਰਾ ਵੇਰਵਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਧਾਰਾ 80C ਅਤੇ 80CD ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਟੌਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਵੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇੱਕੋ ਥਾਂ ‘ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਟੈਕਸ ਰਿਟਰਨ ਫਾਈਲ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਲੰਘਣ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਬਚਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗਲਤੀਆਂ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਖਤਮ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਹ ਤੁਹਾਨੂੰ ਟੈਕਸ ਰਿਫੰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੀ ਤਨਖਾਹ ਵਿੱਚੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਟੈਕਸ ਕੱਟਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ITR ਫਾਈਲ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਰਿਫੰਡ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ। ਫਾਰਮ 16 ਇਹ ਸਮਝਣਾ ਆਸਾਨ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਰਿਫੰਡ ਲਈ ਯੋਗ ਹੋ ਜਾਂ ਨਹੀਂ।
ਇਹ ਲੋਨ ਜਾਂ ਵੀਜ਼ਾ ਲਈ ਅਰਜ਼ੀ ਦਿੰਦੇ ਸਮੇਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬੈਂਕ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਦੂਤਾਵਾਸ ਅਕਸਰ ਆਮਦਨ ਅਤੇ ਟੈਕਸ ਭੁਗਤਾਨ ਦੇ ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਫਾਰਮ 16 ਦੀ ਮੰਗ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤੁਹਾਡੀ ਵਿੱਤੀ ਭਰੋਸੇਯੋਗਤਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕਰਾਸ ਵੈਰੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਮਦਨ ਕਰ ਵਿਭਾਗ ਫਾਰਮ 16 ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੇ ਆਈ.ਟੀ.ਆਰ. ਵਿੱਚ ਡੇਟਾ ਨੂੰ ਫਾਰਮ 16 ਵਿੱਚ ਮਾਲਕ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਕਰਾਸ-ਚੈੱਕ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਦੋਵੇਂ ਡੇਟਾ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਨੋਟਿਸ ਜਾਂ ਕੋਈ ਹੋਰ ਸਮੱਸਿਆ ਆਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਫਾਰਮ 16 ਸਿਰਫ਼ ਕਾਗਜ਼ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਨਹੀਂ ਹੈ ਸਗੋਂ ਤਣਾਅ-ਮੁਕਤ ਟੈਕਸ ਫਾਈਲਿੰਗ ਲਈ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਮਾਲਕ ਤੋਂ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੋ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਇੱਕ ਡਿਜੀਟਲ ਕਾਪੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖੋ।