ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ: 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ
ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਤੌਰ ਅਤੇ ਤਰੀਕਾ ਵਕਤ ਦੇ ਨਾਲ ਬਦਲਦਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬੇਹੱਦ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਇੱਕ ਕਲਾ ਦਾ ਰੂਪ ਸੀ ਜੋ ਬਹੁਤ ਸੀਮਤ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਤੱਕ ਸੀਮਿਤ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਮਾਧਿਅਮਾਂ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਫੀਨੋਮਿਨਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਬਦਲਾਅ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸੰਗ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਾਲ ਹੱਦ ਤੱਕ ਵਧਾਇਆ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਇਆ।
19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ
19ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਇਕ ਪਰੰਪਰਾਗਤ ਅਤੇ ਕਲਾਤਮਕ ਜਹਾਂ ਦੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਅਧਿਕਾਰਿਤ ਸੀ। ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਕਲਾਸੀਕੀ ਸੰਗੀਤ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਮਹਾਰਾਜਿਆਂ, ਨਵਾਬਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਕੁਟੰਬਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਵਾਇਲਨ, ਹਾਰਪ, ਪਿਆਨੋ ਅਤੇ ਸਿੰਫਨੀ ਸਮੂਹ ਜਿਵੇਂ ਸਾਜ ਉਪਕਰਨ ਇਸ ਦੌਰ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਆਧਿਕਾਰਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਵੀ ਮਹਿਫਲਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਹੋਤੀ ਸੀ। ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਜਿਵੇਂ ਬੇਥੋਵਨ ਅਤੇ ਬਚ ਸ਼ਪਾਏ ਜਿਵੇਂ ਕਲਾਸੀਕੀ ਮਹਾਨ ਪੁਰਖ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਚਰਮ ਸੀ।
20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ
20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਨਾਲ ਹੀ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਆਈ। ਇਲੈਕਟ੍ਰਿਕਲ ਅਤੇ ਮੈਨੂੰਫੈਕਚਰਿੰਗ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ, ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਰਿਕਾਰਡ ਅਤੇ ਪਲੇਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1900 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਦੀ ਆਮਦ ਹੋਈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁਣਨਾ ਸੰਭਵ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੀਟਲਜ਼ ਅਤੇ ਐਲਵਿਸ ਪ੍ਰੈਸਲੇ ਖੁਦ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਾਤਰ ਬਣ ਗਏ।
ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਨਵੇਂ ਰੂਪ
20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਅਤੇ 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਸੋਖਾ ਅਤੇ ਸਜਾਇਆ ਹੋਇਆ ਬਦਲਾਅ ਆਇਆ। ਡਿਸਕੋ, ਰੌਕ, ਪੰਕ, ਹਿਪ-ਹੌਪ ਅਤੇ ਪੌਪ ਜਿਵੇਂ ਨਵੇਂ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧੀ ਮਿਲੀ। ਜਿੱਥੇ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਗੀਤ ਇੱਕ ਵੱਖਰੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਸੀ, ਉਥੇ ਹੁਣ ਸੰਗੀਤ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਵਿਆਪਕ ਉਦਯੋਗ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਟੇਲੀਵਿਜ਼ਨ, ਰੇਡੀਓ ਅਤੇ ਮੂਵੀ ਸਾਊਂਡਟ੍ਰੈਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੇ ਬਹੁਤ ਹੀ ਚੰਪ ਦੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਲਬਮ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ।
ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ
20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਆਈ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਡਿਜੀਟਲ ਸੰਗੀਤ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗ ਅਤੇ ਐਲਬਮ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਸ਼ਨ, ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦਿੱਤੀ। ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਡਿਜੀਟਲ ਫਾਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਰਿਕਾਰਡ ਅਤੇ ਡਿਸਟ੍ਰੀਬਿਊਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਮਿਲੀ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਸਟ੍ਰੀਮਿੰਗ ਸੇਵਾਵਾਂ ਜਿਵੇਂ Spotify ਅਤੇ YouTube ਨੇ ਵੀ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਬਦਲਾਅ ਲਿਆ ਹੈ। ਹੁਣ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਆਪਣੇ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਅਸਾਨੀ ਨਾਲ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਨੇ ਵੀ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਖੂਬ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵੇਖੀਆਂ। ਬਾਲੀਵੁੱਡ ਮੂਵੀ ਸੰਗੀਤ ਅਤੇ ਕਲਾਸੀਕੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਕਲਾਤਮਕ ਮਿਲਾਪ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਮੰਚ ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੀਤਾ। ਲਾਤੀਫਾ, ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ, ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ ਅਤੇ ਮੂਹੱਮਦ ਰਫੀ ਵਰਗੇ ਗਾਇਕਾਂ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤ ਇੰਡਸਟਰੀ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਸਿੱਖਰਤਾਈ ਦਿਖਾਈ। ਨਾਲ ਹੀ, 21ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਰੈਪ ਅਤੇ ਹਿਪ-ਹੌਪ ਜਿਵੇਂ ਨਵੇਂ ਸੰਗੀਤ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਅਲੱਗ ਪਛਾਣ ਬਣਾਈ।
ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਾਵਾਂ
ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਆਗਲੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਦੀ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਪਲੈਟਫਾਰਮਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਵਧਣ ਨਾਲ ਸੰਗੀਤ ਇੰਡਸਟਰੀ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਵੀ ਸੁਧਾਰ ਆਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਡਿਜੀਟਲ ਪਾਇਰੇਸੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕਾਂ ਦੀ ਰਾਇਲਟੀ ਦੇ ਸੰਬੰਧੀ ਚੁਣੌਤੀਆਂ ਵੀ ਇਸ ਉਦਯੋਗ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਨਿਸ਼ਕਰਸ਼
ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਨੇ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਫਰ ਤੈਅ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਦੇ ਨਵੇਂ ਤਰੀਕਿਆਂ ਨੇ ਇਸ ਉਦਯੋਗ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਉਚਾਈਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹਨ। ਅੱਜ ਸੰਗੀਤ ਉਦਯੋਗ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਅਤੇ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦਾ ਭਵਿੱਖ ਵੀ ਨਵੇਂ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਨਾਲ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਰੱਖਦਾ ਹੈ।