Garib Rath Train Name Change demand: ਕੀ ਸਾਲ 2005 ਵਿੱਚ ਤਤਕਾਲੀ ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਲਾਲੂ ਯਾਦਵ ਵਲੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਗਰੀਬ ਰਥ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਹੈ? ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਸੰਸਦ ‘ਚ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਸਾਂਸਦ ਗੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਔਜਲਾ ਦੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ।
Railway Minister reply in Parliament: ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਤੋਂ ਕਾਂਗਰਸ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਗੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਔਜਲਾ ਨੇ ਸੰਸਦ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਵਾਲ ਕੀਤੇ ਕੀ, ਇੱਕ ਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਨਾਮ ਗਰੀਬ ਰਥ ਕਿਉਂ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ? ਗਰੀਬ ਰਥ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਹੈ? ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਵਾਬ ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਦਿੱਤਾ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਵਲੋਂ ਚਲਾਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਗਰੀਬ ਰਥ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਸਾਲ 2005 ਵਿੱਚ ਤਤਕਾਲੀ ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਲਾਲੂ ਯਾਦਵ ਦੁਆਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਗਰੀਬ ਰਥ ਟ੍ਰੇਨ ਚਲਾਉਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਿਰਾਏ ‘ਤੇ ਏਅਰ-ਕੰਡੀਸ਼ਨਡ ਯਾਨੀ ਏਸੀ ਟ੍ਰੇਨ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਕਈ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਦੀ ਹੈ।
ਰੇਲਵੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਆਪਣੇ ਸਵਾਲ ਵਿੱਚ, ਗੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਔਜਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ, “ਕੀ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਯਾਤਰੀਆਂ ਦੀ ਇੱਜ਼ਤ ਅਤੇ ਸਵੈ-ਮਾਣ ਸੰਬੰਧੀ ਗਰੀਬ ਰਥ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਜਨਤਕ ਭਾਵਨਾ/ਅਪੀਲ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਹੈ?” ਉਨ੍ਹਾਂ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਪੁੱਛਿਆ, “ਗਰੀਬ ਰਥ ਟ੍ਰੇਨ ਕਦੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਏਸੀ ਯਾਤਰਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਸੀ। ਪਰ, ਕੀ ਸਰਕਾਰ ਇਹ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ‘ਗਰੀਬ ਰਥ’ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਹੁਣ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਅਤੇ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਮੱਧ ਵਰਗ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੀ ਮਿਹਨਤੀ ਆਬਾਦੀ ਦੀਆਂ ਇੱਛਾਵਾਂ ਦੇ ਉਲਟ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।”
ਗਰੀਬ ਰਥ ਨਾਮ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਅਪਮਾਨਜਨਕ !
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਅੱਗੇ ਪੁੱਛਿਆ, “ਕੀ ਇਸ ਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਨਾਮ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਬਦਲਣ ਦਾ ਕੋਈ ਪ੍ਰਸਤਾਵ ਹੈ ਜੋ ਸਸ਼ਕਤੀਕਰਨ, ਸਮਾਵੇਸ਼ ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਵੈਮਾਣ ਦੇ ਮੁੱਲਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੋਵੇ।” ਮੀਡੀਆ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ ਔਜਲਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਦੇ ਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਸਿਰਫ ਜਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਗਰੀਬ ਰਥ ਨਾਮ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਅਪਮਾਨਜਨਕ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਖ਼ਤ ਮਿਹਨਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਇਸ ਸੇਵਾ ਦੇ ਮੁੱਖ ਲਾਭਪਾਤਰੀ ਹਨ। ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਇਹ ਸੁਝਾਅ ਦੇਣਾ ਸਹੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਗਰੀਬ ਅਤੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਕਿਫਾਇਤੀ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਮ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ ਨਾਰਾਜ਼ਗੀ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਲਈ ਇੱਕ ਵਫ਼ਦ ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਮਿਲਿਆ, ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਇਸਨੂੰ ਲੋਕ ਸਭਾ ਵਿੱਚ ਉਠਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ‘ਗਰੀਬ’ ਅਤੇ ‘ਰਥ’ ਸ਼ਬਦ ਮੇਲ ਨਹੀਂ ਖਾਂਦੇ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨਾਮ ਸਨ ਜੋ ਇਹ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਚੁਣੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਸਨ ਕਿ ਇਹ ਕਿਫਾਇਤੀ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿਫਾਇਤੀ ਕੀਮਤਾਂ ‘ਤੇ ਏਸੀ ਸਹੂਲਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ।’
ਕੀ ਸਰਕਾਰ ਗਰੀਬ ਰਥ ਟ੍ਰੇਨ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲੇਗੀ?
ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਦੇ ਸਵਾਲ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਰੇਲਵੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਸ ਸਮੇਂ ਗਰੀਬ ਰਥ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਦੀ ਕੋਈ ਯੋਜਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਰੇਲ ਮੰਤਰੀ ਅਸ਼ਵਨੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ, ‘ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਵਰਗਾਂ ਨੂੰ ਕਿਫਾਇਤੀ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਵਾਲੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਹੈ। ਗਰੀਬ ਰਥ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲਣ ਲਈ ਕੋਈ ਬੇਨਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।”
ਉਨ੍ਹਾਂ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ, ‘ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਵੰਦੇ ਭਾਰਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਅਰਧ-ਉੱਚ ਗਤੀ ਵਾਲੀਆਂ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਹਨ ਅਤੇ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਯਾਤਰਾ ਅਨੁਭਵ ਅਤੇ ਬਿਹਤਰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਨਾਲ ਹਨ। ਘੱਟ ਅਤੇ ਦਰਮਿਆਨੀ ਆਮਦਨ ਵਾਲੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਕਿਫਾਇਤੀ ਸਾਧਨ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਨੇ ਅੰਮ੍ਰਿਤ ਭਾਰਤ ਸੇਵਾਵਾਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੈਰ-ਏਸੀ ਆਧੁਨਿਕ ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਹਨ। 14 ਟ੍ਰੇਨਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।’