2008 Mumbai terror attacks: ਮੁੰਬਈ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਦੇ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਤਹੱਵੁਰ ਹੁਸੈਨ ਰਾਣਾ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ‘ਤੇ ਅੱਜ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਪਟਿਆਲਾ ਹਾਊਸ ਕੋਰਟ ਵਿੱਚ ਸੁਣਵਾਈ ਹੋਵੇਗੀ। ਰਾਣਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਇਜਾਜ਼ਤ ਮੰਗੀ ਹੈ। ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਦੀ ਸੁਣਵਾਈ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਐਨਆਈਏ ਜੱਜ ਚੰਦਰ ਜੀਤ ਸਿੰਘ ਕਰਨਗੇ।
ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ 24 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਰਾਣਾ ਦੀ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਰਾਣਾ ਦੇ ਵਕੀਲ ਪਿਊਸ਼ ਸਚਦੇਵਾ ਨੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਨਾਗਰਿਕ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੈ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਉਸਦੇ ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਚਿੰਤਤ ਹੈ। ਪਰ ਐਨਆਈਏ ਨੇ ਜਾਂਚ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਇਸਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਪਟੀਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਦੋਸ਼ੀ ਰਾਣਾ 9 ਜੁਲਾਈ ਤੱਕ ਐਨਆਈਏ ਦੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਹੈ। 28 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਪਿਛਲੀ ਸੁਣਵਾਈ ਵਿੱਚ, ਉਸਦੀ ਹਿਰਾਸਤ 12 ਦਿਨਾਂ ਲਈ ਵਧਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, ਐਨਆਈਏ 10 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਤਹੱਵੁਰ ਰਾਣਾ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਲਿਆਇਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਹਵਾਲਗੀ ‘ਆਪ੍ਰੇਸ਼ਨ ਰਾਣਾ’ ਤਹਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਤਹੱਵੁਰ ਨੂੰ ਅਕਤੂਬਰ 2009 ਵਿੱਚ ਅਮਰੀਕੀ ਏਜੰਸੀ ਐਫਬੀਆਈ ਨੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ, ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਸ ‘ਤੇ ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਕੋਪਨਹੇਗਨ ਵਿੱਚ 26/11 ਦੇ ਅੱਤਵਾਦੀ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸਮੱਗਰੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ ਸੀ।
ਰਾਣਾ ਤੋਂ 23 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਕੀਤੀ ਗਈ ਪੁੱਛਗਿੱਛ
ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ 26 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੁੰਬਈ ਪੁਲਿਸ ਦੀ ਅਪਰਾਧ ਸ਼ਾਖਾ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਸਥਿਤ ਐਨਆਈਏ ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ ਤਹੱਵੁਰ ਰਾਣਾ ਤੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ। ਰਾਣਾ ਤੋਂ 23 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਅੱਠ ਘੰਟੇ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਜਵਾਬ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।64 ਸਾਲਾ ਤਹੱਵੁਰ ਰਾਣਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਮੂਲ ਦਾ ਕੈਨੇਡੀਅਨ ਨਾਗਰਿਕ ਹੈ। ਰਾਣਾ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਡਾਕਟਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ 1997 ਵਿੱਚ ਕੈਨੇਡਾ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸੇਵਾਵਾਂ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇੱਕ ਵਪਾਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਕੈਨੇਡਾ ਤੋਂ, ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਪਹੁੰਚਿਆ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਗੋ ਸਮੇਤ ਕਈ ਥਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਫਸਟ ਵਰਲਡ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਸਰਵਿਸਿਜ਼ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਸਲਾਹਕਾਰ ਫਰਮ ਖੋਲ੍ਹੀ। ਅਮਰੀਕੀ ਅਦਾਲਤ ਦੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ਾਂ ਅਨੁਸਾਰ, ਰਾਣਾ ਨੇ ਕਈ ਵਾਰ ਕੈਨੇਡਾ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ, ਜਰਮਨੀ ਅਤੇ ਇੰਗਲੈਂਡ ਦਾ ਵੀ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਲਗਭਗ 7 ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਬੋਲ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰਾਣਾ ਮੁੰਬਈ ਹਮਲੇ ਦੇ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਡੇਵਿਡ ਹੈਡਲੀ ਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਦੋਸਤ ਹੈ।
ਡੇਵਿਡ ਹੈਡਲੀ ਮੁੰਬਈ ਹਮਲੇ ਦਾ ਮਾਸਟਰਮਾਈਂਡ ਸੀ। ਤਹੱਵੁਰ ਉਸਦਾ ਬਚਪਨ ਦਾ ਦੋਸਤ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਇਸ ਹਮਲੇ ਨੂੰ ਅੰਜਾਮ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ। ਰਾਣਾ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਹੈਡਲੀ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਹੈਡਲੀ ਦੀ ਮਦਦ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਵਿੱਤੀ ਸਹਾਇਤਾ ਦੇ ਕੇ, ਰਾਣਾ ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਨਾਲ ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਰਾਣਾ ਜਾਣਦਾ ਸੀ ਕਿ ਹੈਡਲੀ ਕਿਸ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਉਹ ਕਿਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਹਮਲੇ ਦੀ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਅਤੇ ਕੁਝ ਨਿਸ਼ਾਨਿਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਵੀ ਪਤਾ ਸਨ। ਤਹੱਵੁਰ ਰਾਣਾ ਨੂੰ 2009 ਵਿੱਚ ਐਫਬੀਆਈ ਨੇ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਰਾਣਾ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਹੁਣ ਤੱਕ ਉਸਨੂੰ ਲਾਸ ਏਂਜਲਸ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿਰਾਸਤ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 26 ਨਵੰਬਰ 2008 ਨੂੰ, ਅੱਤਵਾਦੀ ਸੰਗਠਨ ਲਸ਼ਕਰ-ਏ-ਤੋਇਬਾ ਦੇ 10 ਅੱਤਵਾਦੀਆਂ ਨੇ ਮੁੰਬਈ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਹਮਲੇ ਚਾਰ ਦਿਨ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਹੇ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਹਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ 175 ਲੋਕ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ 9 ਹਮਲਾਵਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ, ਅਤੇ 300 ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੋਕ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋਏ ਸਨ।