Deported from America ;- ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ‘ਤੇ ਭਾਰਤੀ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭੇਜਣ ਦਾ ਸਿਲਸਿਲਾ ਜਾਰੀ ਹੈ। ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ, ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਉਡਾਣ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ ‘ਤੇ ਉਤਰੀ, ਜਿਸ ‘ਚ ਕਈ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ।
ਇਹ ਉਹ ਲੋਕ ਹਨ, ਜੋ ‘ਡੰਕੀ ਰੂਟ’ ਰਾਹੀਂ ਜਾਨ ਜੋਖਮ ‘ਚ ਪਾ ਕੇ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਥੇ ਪਹੁੰਚਣ ਉਪਰੰਤ ਅਮਰੀਕੀ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਪੋਰਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਤੋਂ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋਏ 38 ਸਾਲਾ ਮੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਡੰਕੀ ਰੂਟ ਦੀ ਸਹਿਮ ਜਾ ਪਵਾਉਣ ਵਾਲੀ ਹਕੀਕਤ ਦੱਸਣੀ।
“ਡੰਕੀ ਰੂਟ – ਮੌਤ ਦੇ ਰਾਹ”
ਮੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਣ ਲਈ ਇਹ ਰੂਟ ਚੁਣਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗਲਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,“ਇਹ ਕੋਈ ਆਮ ਯਾਤਰਾ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਮੌਤ ਦਾ ਰਾਹ ਹੈ। ਪਹਾੜਾਂ, ਜੰਗਲਾਂ, ਦਰਿਆਵਾਂ ਤੋਂ ਲੰਘਣਾ, ਕਈ ਦਿਨ ਭੁੱਖੇ-ਪਿਆਸੇ ਰਹਿਣਾ, ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਇੱਕ ਭਿਆਨਕ ਸੁਪਨੇ ਵਰਗਾ ਹੈ।”
ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਨਾਮਾ ਤੋਂ 13 ਦਿਨ ਤਕ ਪੈਦਲ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਰਾਹ ਦੌਰਾਨ ਚੋਰ, ਦਲਾਲ ਅਤੇ ਤਸਕਰ ਵੀ ਮਿਲੇ, ਜੋ ਸਿਰਫ ਪੈਸੇ ਖਾਣ ਦੀ ਤਾਕ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ 40 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੀ ਗੱਡੀ ਰਕਮ ਲੱਗੀ, ਪਰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਹੱਥ ਕੁਝ ਵੀ ਨਹੀਂ ਆਇਆ, ਸਿਰਫ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਪਛਤਾਵਾ।
“ਅਮਰੀਕਾ ਤਾਂ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ, ਪਰ ਸਭ ਕੁਝ ਗਵਾ ਬੈਠਾ”
ਮੰਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ,“ਅਮਰੀਕਾ ‘ਚ ਦਾਖਲ ਹੋਣ ਦੀ ਦੇਹਲੀਜ਼ ‘ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਕੇ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਿਟੇਨਸ਼ਨ ਸੈਂਟਰ ‘ਚ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹੱਥ-ਪੈਰ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਭਾਰਤ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।”
40 ਲੱਖ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ , ਪਰ ਨਤੀਜਾ ਸੁੰਨ
21 ਸਾਲਾ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਕਿ ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ ਦੇ ਘਨਸ਼ਾਮਪੁਰ ਪਿੰਡ ਦਾ ਵਸਨੀਕ ਹੈ, ਨੇ ਵੀ ਇਸ ਘਾਟੇ ਦੇ ਸੌਦੇ ਬਾਰੇ ਦੱਸਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ 40 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਰਜ਼ ਲੈ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਭੇਜਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਅੰਤ ‘ਚ ਉਹ ਖਾਲੀ ਹੱਥ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ।
ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ:
“ਮੈਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉੱਡਾਣ ਰਾਹੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ, ਪਰ ਤਬ ਇਹ ਨਹੀਂ ਪਤਾ ਸੀ ਕਿ ‘ਡੰਕੀ ਰੂਟ’ ਰਾਹੀਂ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਸਫ਼ਰ ਦੌਰਾਨ ਭੁੱਖ, ਪਿਆਸ, ਧੋਖੇ ਅਤੇ ਤਕਲੀਫ਼ਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੌਸਲਾ ਸ਼ਿਕਨੀ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।
“ਰਾਹ ‘ਚ ਮਰੇ ਹੋਏ ਲੋਕ ਵੀ ਦੇਖੇ”
ਬੰਡਾਲਾ ਪਿੰਡ ਦੇ ਜਿਤਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਤੰਬਰ 2024 ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਯਾਤਰਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਮਗਰ ਜੰਗਲਾਂ, ਖਤਰਨਾਕ ਦਰਿਆਵਾਂ ਅਤੇ ਦਲਦਲਾਂ ‘ਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਿਆਨਕ ਤਜਰਬਾ ਜਨਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮ੍ਰਿਤ ਦੇਹਾਂ ਤਕ ਦੇਖੀਆਂ, ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਹੀ ਦਲਦਲਾਂ ‘ਚ ਦੱਬੀਆਂ ਪਈਆਂ ਸਨ।
“ਜੇਕਰ ਸਰਕਾਰ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇਵੇ, ਤਾਂ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਜਾਵੇਗਾ”
ਹਰਪ੍ਰੀਤ, ਮੰਦੀਪ ਤੇ ਹੋਰ ਪੀੜਤਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਉਹ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਇਮੀਗ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਤਸਕਰਾਂ ‘ਤੇ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ,
“ਜੇਕਰ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੇ ਦੇਸ਼ ‘ਚ ਹੀ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਮਿਲੇ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਜੋਖਮ ‘ਚ ਪਾ ਕੇ ਪਰਦੇਸ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ।”
ਅਮਰੀਕਾ ਤੋਂ ਵਾਪਸੀ ‘ਤੇ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਸਿਆਸੀ ਤੂਫ਼ਾਨ
ਅਮਰੀਕਾ ਵੱਲੋਂ ਅਵੈਧ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਗਏ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵਾਪਸੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਰਾਜਨੀਤਕ ਤਕਰਾਰ ਵੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਲੋਕ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ‘ਚ ਹੀ ਬਿਹਤਰੀਨ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦੇਣ ਲਈ ਠੋਸ ਉਪਰਾਲੇ ਕੀਤੇ ਜਾਣ।
