World Environment Day 2025: ਅੱਜ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਅਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਜੋ ਸਾਡੀ ਸਹੂਲਤ ਵਧਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪਰ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੈਨੇਟਰੀ ਪੈਡ, ਪਰਫਿਊਮ, ਟੂਥਪੇਸਟ ਅਤੇ ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਪਾਊਡਰ ਵਰਗੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਸਾਡੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਰੁਟੀਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਅਕਸਰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਛੁਪੇ ਵਾਤਾਵਰਣਕ ਖ਼ਤਰਿਆਂ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਰਸਾਇਣ, ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਨਕਲੀ ਖੁਸ਼ਬੂਆਂ ਮਿੱਟੀ, ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਹਵਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਸਗੋਂ ਜਾਨਵਰਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ‘ਤੇ ਵੀ ਬੁਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ, ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਹ ਚੀਜ਼ਾਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣੋ
- ਸੈਨੇਟਰੀ ਪੈਡ: ਸੈਨੇਟਰੀ ਪੈਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਅਤੇ ਸੁਪਰ ਐਬਸੋਰਬੈਂਟ ਪੋਲੀਮਰ ਬਾਇਓਡੀਗ੍ਰੇਡੇਬਲ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਇੱਕ ਪੈਡ ਨੂੰ ਸੜਨ ਵਿੱਚ 500-800 ਸਾਲ ਲੱਗ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸੁੱਟਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਸਾੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਜ਼ਹਿਰੀਲੀਆਂ ਗੈਸਾਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਹਵਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਇਹ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਨੂੰ ਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਪਰਫਿਊਮ ਅਤੇ ਡੀਓਡੋਰੈਂਟ: ਪਰਫਿਊਮ ਅਤੇ ਡੀਓਡੋਰੈਂਟ ਵਿੱਚ ਅਸਥਿਰ ਜੈਵਿਕ ਮਿਸ਼ਰਣ (VOCs) ਪਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਗੈਸਾਂ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਓਜ਼ੋਨ ਪਰਤ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਛਿੜਕਾਅ ਘਰ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਬਾਹਰ ਦੋਵਾਂ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹਵਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਦੂਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਹ ਦੀਆਂ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
- ਟੂਥਪੇਸਟ: ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਟੂਥਪੇਸਟਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕ੍ਰੋਬੀਡਸ (ਛੋਟੇ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਕਣ) ਅਤੇ ਟ੍ਰਾਈਕਲੋਸਨ ਵਰਗੇ ਰਸਾਇਣ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਦੰਦ ਸਾਫ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਨਾਲੀਆਂ ਰਾਹੀਂ ਪਾਣੀ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਥੇ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਲਾਸਟਿਕ ਮੱਛੀਆਂ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰੀ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਸਰੀਰ ਵਿੱਚ ਜਮ੍ਹਾਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਰੇ ਵਿੱਚ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਪਾਊਡਰ ਅਤੇ ਡਿਟਰਜੈਂਟ: ਵਾਸ਼ਿੰਗ ਪਾਊਡਰ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦ ਫਾਸਫੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਰਸਾਇਣ ਨਦੀਆਂ ਅਤੇ ਤਲਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਐਲਗੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਆਕਸੀਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਘੱਟ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਜਲ-ਜੀਵਨ ਲਈ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਇਹ ਰਸਾਇਣ ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਵੀ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪੀਣ ਵਾਲੇ ਪਾਣੀ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਬਣਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਸਾਡੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ‘ਤੇ ਵੱਡਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਾਗਰੂਕ ਹੋਈਏ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਉਤਪਾਦਾਂ ਦੇ ਹੋਰ ਕੁਦਰਤੀ, ਬਾਇਓਡੀਗ੍ਰੇਡੇਬਲ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ-ਅਨੁਕੂਲ ਵਿਕਲਪ ਅਪਣਾਈਏ। ਕੱਪੜੇ ਦੇ ਸੈਨੇਟਰੀ ਪੈਡ, ਹਰਬਲ ਟੂਥਪੇਸਟ, ਕੁਦਰਤੀ ਡੀਓਡੋਰੈਂਟ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਅਨੁਕੂਲ ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ, ਅਸੀਂ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਬਚਾ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।