Oil Companies Share Rise: ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵੱਲੋਂ ਈਰਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਮਾਣੂ ਟਿਕਾਣਿਆਂ ‘ਤੇ ਬੰਬਾਰੀ ਅਤੇ ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਵਾਬੀ ਕਾਰਵਾਈ ਨੇ ਪੱਛਮੀ ਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਵਧਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਲਗਭਗ 75 ਡਾਲਰ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰ ਗਈ ਹੈ। ਅਜਿਹੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਈਰਾਨ, ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ ਕਤਰ ਸਮੇਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਤੇਲ ਦੀ ਬਰਾਮਦ ‘ਤੇ ਰੁਕਾਵਟਾਂ ਆ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਈਰਾਨ ਨੇ ਹਰਮੂਲ ਦੀ ਖਾੜੀ ਰਾਹੀਂ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵਪਾਰਕ ਤੇਲ ਰਸਤਾ ਬੰਦ ਕਰਨ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਅਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਸੰਕਟ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਦੋਂ ਤੋਂ ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਨੇ ਈਰਾਨ ‘ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਵੀ ਵਧ ਰਹੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਕੰਪਨੀਆਂ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਵਧਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਉਠਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਇਲ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਓਐਨਜੀਸੀ ਵਰਗੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ
ਜੇਐਮ ਫਾਈਨੈਂਸ਼ੀਅਲ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰੀਏ, ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ਇੱਕ ਡਾਲਰ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਇਲ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ਓਐਨਜੀਸੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਡੇਢ ਤੋਂ ਦੋ ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਜਿੰਨੀ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵਧੇਗੀ, ਇਨ੍ਹਾਂ ਤੇਲ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਆਮਦਨ ਓਨੀ ਹੀ ਵਧੇਗੀ। ਪਰ ਅਜਿਹਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ, ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਕੱਚੇ ਤੇਲ ‘ਤੇ ਵਿੰਡਫਾਲ ਟੈਕਸ ਲਗਾਇਆ ਸੀ। ਇਹ ਜੁਲਾਈ 2022 ਤੋਂ ਨਵੰਬਰ 2024 ਤੱਕ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ $75 ਪ੍ਰਤੀ ਬੈਰਲ ‘ਤੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਪਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ 2024 ਦੇ ਆਖਰੀ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਹਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਹੁਣ ਆਇਲ ਇੰਡੀਆ ਅਤੇ ONGC ਕੋਲ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਕਮਾਈ ਆਪਣੇ ਕੋਲ ਰੱਖਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕੰਪਨੀਆਂ ਮੁਨਾਫ਼ੇ ਵਿੱਚ ਹਨ
ਕੱਚੇ ਤੇਲ ਦੀ ਕੀਮਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧੇ ਤੋਂ ਕਮਾਈ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਮੌਕਾ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੇਗਾ ਜਾਂ ਕਹੋ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ੇਅਰ ਵੱਧ ਸਕਦੇ ਹਨ ਉਹ ਹਨ – BPCL, IOCL, HPCL। ਹਾਲਾਂਕਿ, JM Financial ਨੇ ONGC ਨੂੰ ਖਰੀਦ ਰੇਟਿੰਗ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿ HPCR, IOCL ‘ਤੇ ਰੇਟਿੰਗ ‘ਸੇਲ’ ਹੈ ਅਤੇ BPCL ‘ਤੇ ਰੇਟਿੰਗ ‘ਹੋਲਡ’ ਹੈ।
ਬ੍ਰੋਕਰੇਜ ਫਰਮ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੇਲ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਵਧਦੀਆਂ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਇਨਪੁੱਟ ਲਾਗਤ ਵਧੇਗੀ। ਪਰ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਘਟਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਐਕਸਾਈਜ਼ ਡਿਊਟੀ ਵਧਾਏਗੀ ਜਾਂ ਕੀਮਤਾਂ ਘਟਾਏਗੀ।