Chess World Cup; ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਤਰੰਜ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਅਧਿਆਇ ਜੁੜ ਗਿਆ ਹੈ। 19 ਸਾਲਾ ਦਿਵਿਆ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਨੇ FIDE ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ 2025 ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਚੋਟੀ ਦੀਆਂ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਤਰੰਜ ਖਿਡਾਰਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਕੋਨੇਰੂ ਹੰਪੀ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਇਹ ਉਪਲਬਧੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ। ਫਾਈਨਲ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਦੋਵਾਂ ਭਾਰਤੀ ਦਿੱਗਜਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਮੁਕਾਬਲਾ ਹੋਇਆ। ਦੋਵੇਂ ਕਲਾਸੀਕਲ ਗੇਮਾਂ ਡਰਾਅ ਹੋਈਆਂ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੈਪਿਡ ਟਾਈਬ੍ਰੇਕਰ ਵਿੱਚ ਫੈਸਲਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। ਦਿਵਿਆ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਨੇ ਹੰਪੀ ਨੂੰ ਹਰਾ ਕੇ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਖਿਤਾਬ ਜਿੱਤਿਆ ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਇਤਿਹਾਸ ਵੀ ਰਚਿਆ। ਉਹ ਸ਼ਤਰੰਜ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਜਿੱਤਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਇਸ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਜਿੱਤ ਦੇ ਨਾਲ, ਦਿਵਿਆ ਦੇਸ਼ਮੁਖ ਭਾਰਤ ਦੀ 88ਵੀਂ ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ ਵੀ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਸ਼ਤਰੰਜ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਕਾਰੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨਾ ਕਿਸੇ ਵੀ ਖਿਡਾਰੀ ਦੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਇਸ ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਦਿਵਿਆ ਨੂੰ ਇਨਾਮੀ ਰਾਸ਼ੀ ਵਜੋਂ ਲਗਭਗ 43 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮਿਲਣਗੇ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ, ਹੰਪੀ ਨੂੰ ਲਗਭਗ 30 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਮਿਲਣਗੇ।
ਇਹ ਪਹਿਲਾ ਮੌਕਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਇਸ ਵੱਕਾਰੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਦੇ ਫਾਈਨਲ ਵਿੱਚ ਦੋ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਤਰੰਜ ਖਿਡਾਰਨਾਂ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਸਨ। ਦੋਵੇਂ ਖਿਡਾਰਨਾਂ ਹੁਣ 2026 ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਮਹਿਲਾ ਕੈਂਡੀਡੇਟਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਲਈ ਕੁਆਲੀਫਾਈ ਕਰ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, 8 ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਾਲਾ ਕੈਂਡੀਡੇਟਸ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਅਗਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਮਹਿਲਾ ਚੈਂਪੀਅਨਸ਼ਿਪ ਮੈਚ ਵਿੱਚ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਚੀਨ ਦੀ ਜੂ ਵੇਨਜੁਨ ਦੀ ਵਿਰੋਧੀ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰੇਗਾ।
ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਇਹ ਪ੍ਰਾਪਤੀ
ਦਿਵਿਆ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਬਣੀ, ਸਗੋਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਚੌਥੀ ਮਹਿਲਾ ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ ਵੀ ਬਣ ਗਈ। ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ (GM) ਬਣਨ ਲਈ, ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਤਿੰਨ ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ ਮਾਪਦੰਡ ਅਤੇ 2500+ FIDE ਰੇਟਿੰਗ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਕੁਝ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਜਿੱਤਣ ‘ਤੇ, ਖਿਡਾਰੀ ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ FIDE ਮਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
ਦਿਵਿਆ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀਆਂ ਤਿੰਨ ਭਾਰਤੀ ਮਹਿਲਾ ਸ਼ਤਰੰਜ ਖਿਡਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਕੋਨੇਰੂ ਹੰਪੀ, ਹਰਿਕਾ ਦ੍ਰੋਣਾਵੱਲੀ ਅਤੇ ਆਰ. ਵੈਸ਼ਾਲੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਭਾਰਤ ਦੀ ਡੀ ਗੁਕੇਸ਼ ਪੁਰਸ਼ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਸ਼ਤਰੰਜ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਬਣੀ ਸੀ।
ਜਿੱਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦਿਵਿਆ ਨੇ ਕੀ ਕਿਹਾ?
ਇਹ ਜਿੱਤ ਅਜਿਹੇ ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਆਈ ਹੈ ਜਦੋਂ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪੁਰਸ਼ ਸ਼ਤਰੰਜ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਚੈਂਪੀਅਨ ਡੀ ਗੁਕੇਸ਼, ਆਰ ਪ੍ਰਗਿਆਨੰਧਾ ਅਤੇ ਅਰਜੁਨ ਏਰੀਗੇਸੀ ਵਰਗੇ ਖਿਡਾਰੀ ਲਗਾਤਾਰ ਚੰਗੇ ਨਤੀਜੇ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਆਪਣੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਦੁੱਗਣੀ ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਰੁੱਧ ਜਿੱਤਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਭਾਵੁਕ ਦਿਵਿਆ ਆਪਣੇ ਹੰਝੂ ਨਹੀਂ ਰੋਕ ਸਕੀ। ਹੰਪੀ ਨੇ ਦਿਵਿਆ ਵਿਰੁੱਧ ਹਾਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਤ ਤੱਕ ਲੜਾਈ ਲੜੀ।
ਦਿਵਿਆ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਮੈਨੂੰ ਇਸ (ਜਿੱਤ) ਨੂੰ ਸਮਝਣ ਲਈ ਸਮਾਂ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਮੈਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕਿਸਮਤ ਦੀ ਗੱਲ ਸੀ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਮਿਲਿਆ ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ (ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ) ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਮੇਰੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਵੀ (ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ) ਆਦਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਸੀ ਅਤੇ ਹੁਣ ਮੈਂ ਇੱਕ ਗ੍ਰੈਂਡਮਾਸਟਰ ਹਾਂ।’