Railway Rule: ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਚੌਥਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਰੇਲ ਨੈੱਟਵਰਕ ਹੈ। ਇਸ ‘ਤੇ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਲਈ 12 ਲੱਖ ਕਰਮਚਾਰੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਕਿਸੇ ਵੀ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਰੇਲਵੇ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਹ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਲਗਭਗ ਹਰ ਕੋਨੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਇਸੇ ਲਈ ਇਸਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਸੀਂ ਸਾਰੇ ਆਪਣੀ ਲੋੜ ਅਤੇ ਸ਼ੌਕ ਅਨੁਸਾਰ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਇਸ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਯਾਤਰਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਸੀਂ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਰੇਲਵੇ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਲਾਭ ਵੀ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੁਝ ਦਾ ਅਸਿੱਧਾ ਭੁਗਤਾਨ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ।
ਅਜਿਹੀ ਹੀ ਇੱਕ ਸਹੂਲਤ ਹੈ ਰੇਲਗੱਡੀ ਵਿੱਚ ਏਸੀ ਕਲਾਸਾਂ (ਥਰਡ ਏਸੀ, ਸੈਕਿੰਡ ਏਸੀ, ਫਸਟ ਏਸੀ) ਦੇ ਡੱਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਬੈੱਡ ਰੋਲ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੰਬਲ, ਬੈੱਡਸ਼ੀਟ, ਸਿਰਹਾਣਾ ਅਤੇ ਤੌਲੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਇਹ ਬੈੱਡਰੋਲ ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਆਈਆਰਸੀਟੀਸੀ (ਇੰਡੀਅਨ ਰੇਲਵੇ ਕੇਟਰਿੰਗ ਐਂਡ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ) ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਟਿਕਟ ਦੀ ਬੁਕਿੰਗ ਦੇ ਨਾਲ ਬੁੱਕ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਖਰਚੇ ਵੀ ਟਿਕਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਯਾਤਰਾ ਖਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਬੈੱਡਰੋਲ ਰੇਲਵੇ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹਰ ਯਾਤਰੀ ਦੀ ਨੈਤਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਲਿਜਾਣਾ ਇੱਕ ਸਜ਼ਾਯੋਗ ਅਪਰਾਧ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਭ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਹਨ।
ਪਰ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਰੇਲਗੱਡੀ ਤੋਂ ਕੰਬਲ, ਚਾਦਰ, ਸਿਰਹਾਣਾ ਜਾਂ ਤੌਲੀਆ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਫੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਕੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ? ਜਾਣੋ ਦੇਸ਼ ਦਾ ਕਾਨੂੰਨ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਯਾਤਰੀ ਰੇਲਗੱਡੀ ਤੋਂ ਰੇਲਵੇ ਕੰਬਲ, ਚਾਦਰ, ਸਿਰਹਾਣਾ ਜਾਂ ਤੌਲੀਆ ਲੈ ਕੇ ਜਾਂਦੇ ਰੰਗੇ ਹੱਥੀਂ ਫੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ₹ 1000 ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਭਰਨਾ ਪਵੇਗਾ। ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਜੁਰਮਾਨੇ ਵਜੋਂ 1 ਹਜ਼ਾਰ ਰੁਪਏ ਦੇਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਅਸਮਰੱਥਾ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ 1 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਗਲਤੀ ਨਾਲ ਵੀ ਅਜਿਹਾ ਕਦੇ ਨਾ ਕਰੋ।
ਤੁਹਾਨੂੰ ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਵਿੱਚ ਕੰਬਲ, ਚਾਦਰ, ਸਿਰਹਾਣੇ ਆਦਿ ਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਦੀ ਜਾਇਦਾਦ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਚੋਰੀ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੇਲਵੇ ਪ੍ਰਾਪਰਟੀ ਐਕਟ, 1966 ਦੇ ਤਹਿਤ ਕਾਰਵਾਈ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਫੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਕ ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀ ਕੈਦ ਜਾਂ 1000 ਰੁਪਏ ਤੱਕ ਦਾ ਜੁਰਮਾਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੰਭੀਰ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਇਸ ਅਪਰਾਧ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਾਰ ਦੁਹਰਾਉਂਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ 5 ਸਾਲ ਤੱਕ ਦੀ ਕੈਦ ਅਤੇ ਜੁਰਮਾਨਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਰੇਲਵੇ ਦੇ ਨਿਯਮਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਯਾਤਰੀ ਚੋਰੀ ਦੇ ਸਮਾਨ ਨਾਲ ਫੜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਰੇਲਵੇ ਪੁਲਿਸ (GRP) ਜਾਂ ਰੇਲਵੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲ (RPF) ਉਸ ਵਿਰੁੱਧ ਕਾਰਵਾਈ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਯਾਤਰੀਆਂ ਨੂੰ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਯਾਤਰਾ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲੇ ਸਮਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸੀਟਾਂ ‘ਤੇ ਛੱਡ ਦੇਣ ਜਾਂ ਸੇਵਾਦਾਰ ਨੂੰ ਵਾਪਸ ਕਰ ਦੇਣ।